Szkoła Podstawowa nr 16 im. Bolesława Chrobrego w Częstochowie

Edukacja regionalna - II spacer z przewodnikami PTTK im. Jana Długosza w Częstochowie

23.03.2024 r. zainteresowani edukacją regionalną uczniowie z klas szóstych uczestniczyli w kolejnym spacerze z przewodnikami PTTK. Tym razem panie oprowadzały zgromadzonych Częstochowian wokół placu Biegańskiego oraz na odcinku II Aleja NMP ul. Nowowiejskiego, Kopernika i Śląska. Obiekty, zapewne znane dla wielu, ale ich historia? Kościół św. Jakuba to dawna cerkiew z 1872 r. pw. św. Cyryla i Metodego, wybudowana na miejscu istniejącego kościoła katolickiego. Warto podkreślić, że w 1683 r. odwiedził go Jan III Sobieski, a w 1829 r. w drodze na koncert do Wiednia Fryderyk Chopin. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 r. cerkiew przejęli katolicy, a w 1948 r. świątyni na zewnątrz nadano wygląd kościoła katolickiego.
Obok kościoła przepiękny mural, „Wieża Babel”, namalowany przez artystę światowej sławy Tomasza Sętowskiego - dar dla miasta. Został odsłonięty w 2014 r. i dwukrotnie  już był poddany renowacji, ze względu na działanie czynników zewnętrznych.
Centrum placu Biegańskiego wypełnia ratusz w stylu klasycystycznym z lat 1828-1836, w którym wraz z odwachem (wartownia) znajduje się siedziba Muzeum Częstochowskiego. Od 2006 r. na ratuszowej wieży został usytuowany punkt widokowy. Idąc w kierunku Skweru Solidarności minęliśmy budynek, w którym w PRL – u mieścił się Pewex, najbardziej rozpoznawalna marka minionej epoki. Pewex (1972-1990) kojarzy się z luksusem, był to sklep dla wybranych, zakupowy raj, pełen kolorowych zachodnich produktów. Jednak, by cokolwiek  w nim kupić, trzeba było mieć dolary.  Kolejny budynek mieści Muzeum Kresowe Częstochowian, do którego będziemy chcieli zajrzeć w ramach edukacji regionalnej. Na Skwerze Solidarności, otoczonym ulicami: Kopernika Nowowiejskiego, Śląską i Waszyngtona, uczniowie z zainteresowaniem przyglądali się zwierzętom umieszczonym w fontannie, przy której znajduje się rzeźba Pani Kowalskiej (od nazwiska zleceniodawcy, prezydenta miasta Tadeusza Kowalskiego), jedno z najciekawszych dzieł modernizmu w Częstochowie z lat 60.tych. Autorem tej ceramicznej rzeźby jest Włodzimierz Ściegienny, znany malarz i architekt związany z naszym miastem. Skwer otaczają socrealistyczne i modernistyczne kamienice. Oprowadzający zwrócili uwagę na gmach poczty i centrali telefonicznej z roku 1926 w stylu konstruktywistycznym. Budynek zaprojektował jeden z najsłynniejszych architektów polskich  z I poł XIX wieku, Adolf Szyszko – Bohusz (1883-1948), min. projektant krypty J. Pilsudskiego na Wawelu czy Zameczku Prezydenta RP w Wiśle (1929-1931). Wielu z nas często przechodzi obok budynku poczty i nigdy nie widzi charakterystycznej, trójkondygnacyjnej wieży z czterema tarczami zegara. Dłuższa ze wskazówek ma  aż 2,5 metra długości.
Obok siebie po przeciwnych stronach ulicy Śląskiej stoją dwa kościoły: neogotycki kościół ewangelicko – augsburski pw. Wniebowstąpienia Pańskiego oraz Cerkiew Częstochowskiej Ikony Matki Bożej. Obie świątynie i Kościół Św. Jakuba tworzą trójkąt ekumeniczny. Kościół ewangelicki przetrwał I i II wojnę światową. Częstochowa jest miastem kultur, do którego napłynęło wielu ewangelików z Górnego i Dolnego Śląska, Wielkopolski, Śląska Cieszyńskiego w XIX wieku, wraz z rozwojem przemysłu. Swoją obecność zaznaczyli nie tylko w rozwoju Częstochowy przemysłowej, ale  przede wszystkim w szeregach OSP. Proboszcz zboru ks. Adam Grajcar jest kapelanem wszystkich strażaków - ewangelików w całej Polsce. Świątynia posiada sześciogłosowe organy piszczałkowe i jest otwarta na muzykę. Od wielu lat w sierpniu odbywają się tu liczne koncerty w ramach festiwalu Gaude Mater.
Warto jeszcze wspomnieć o początkach kina w Częstochowie. Jego prekursorami byli bracia, Władysław i Antoni Krzemińscy, założyciele pierwszego kina  na ziemiach polskich – Gabinet Iluzji – w Łodzi w 1899 roku. Władze miasta podjęły decyzję o budowie stałej sali kinowej w roku 1909,   licząc  na wzrost jego prestiżu. Kino Odeon mieściło się w narożnej kamienicy przy Alei NMP 43. Bracia Krzemińscy osiedli w Częstochowie, a w 1911 roku kupili kamerę i sami kręcili relacje  z większych wydarzeń, wyświetlając je jako dodatkowe atrakcje w swoim kinie. Do historii kinematografii przeszedł ich film „Pożar zapałczarni w Częstochowie z 1913 roku”, jeden z najstarszych filmów dokumentalnych w Polsce.
Dwugodzinny spacer z przewodnikami PTTK był bardzo intensywny. Co zapamiętali uczniowie?
Możliwe, że niewiele. Ale był to spacer na świeżym powietrzu.